Có thay đổi nào về sức khỏe sau khi cắt bỏ túi mật? Sau khi cắt túi mật, nên thích ứng với tình trạng này thế nào?
Túi mật là một túi nhỏ hình quả lê, màu xanh, nằm ở mặt dưới của thùy gan phải để lưu trữ và cô đặc mật. Mật do gan bài tiết được lưu trữ trong túi mật rồi được bài xuất xuống ruột để tiêu hoá chất béo. Rủi thay, các ống dẫn mật có thể bị tắc do sỏi mật. Sự tắc nghẽn trong túi mật có thể dẫn đến những cơn đau dữ dội, đặc biệt là sau khi ăn một bữa ăn giàu chất béo. Khi túi mật bị viêm cấp hoặc mạn tính sẽ được chỉ định cắt bỏ để không ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh.
Sau cắt túi mật, dịch mật từ gan sẽ đổ thẳng xuống dạ dày, vì vậy sẽ có những xáo trộn nhất định ở hệ tiêu hóa. Giai đoạn đầu, nên ăn các thức ăn dễ tiêu, mềm. Hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ, chiên xào… Nếu không thấy khó chịu, có thể ăn uống trở lại bình thường. Thống kê cho thấy có tới 90% người bệnh có thể trở lại thói quen ăn uống bình thường sau khi làm phẫu thuật. Điều đó có nghĩa là vẫn còn 10% người bệnh có thể gặp những vấn đề như khó tiêu hoặc đau dạ dày… Có thể giải quyết vấn đề này bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống.
Không nên ăn đồ chiên rán sau phẫu thuật túi mật.
Lựa chọn thực phẩm ít chất béo
Sau cắt bỏ túi mật, chức năng tiêu hóa có thể bị rối loạn và khả năng hấp thu chất béo bị giảm. Người bệnh dễ bị đầy trướng bụng, khó tiêu khi ăn thức ăn có dầu mỡ, dễ bị tiêu chảy hoặc trào ngược dịch mật gây viêm dạ dày. Vì vậy, điều quan trọng là tránh xa những thực phẩm đó trong một thời gian cho đến khi cơ thể hồi phục sau phẫu thuật. Tránh xa tất cả các loại thực phẩm giàu chất béo, thực phẩm chiên, thực phẩm gây đầy hơi. Hơn nữa, nên chia thực phẩm thành nhiều bữa ăn nhỏ hơn để ngăn ngừa chứng khó tiêu. Tránh chất béo có nguồn gốc từ động vật như mỡ động vật, nội tạng động vật vì chúng chứa nhiều cholesterol vừa gây khó tiêu, lại làm tăng áp lực lên hệ thống gan mật. Các loại sữa béo hoặc sản phẩm từ sữa như phô mai, bơ sữa, sữa nguyên kem, sữa đặc… cũng cần tránh vì chúng sẽ khiến bạn bị đau bụng, đầy trướng. Nếu có uống sữa, hãy lựa chọn sản phẩm có nguồn gốc thực vật như sữa đậu nành. Lựa chọn chất béo thay thế là nguồn chất béo tốt, chưa no từ thực vật như dầu ôliu, quả bơ, dầu cải, dầu hướng dương.
Cẩn thận với thực phẩm giàu chất xơ
Mặc dù thực phẩm giàu chất xơ tốt cho chúng ta nhưng sau phẫu thuật cắt túi mật, cơ thể sẽ cần một thời gian để điều chỉnh và người đã cắt túi mật phải hạn chế ăn thực phẩm giàu chất xơ trong thời gian này để tránh đầy hơi, đau bụng và tiêu chảy. Có thể ăn lượng nhỏ các loại hạt, đậu, bánh mì ngũ cốc nguyên hạt, bắp cải, súp-lơ và ngũ cốc cùng với ăn bữa nhỏ.
Theo dõi chế độ ăn trong một thời gian
Việc theo dõi, thậm chí là ghi lại những thức ăn và phản ứng của cơ thể khi ăn chúng là điều cần thiết. Những ghi chú trong vài tuần sẽ giúp bạn kịp thời loại bỏ một số loại thực phẩm hoặc hạn chế ăn chúng để ngăn chặn sự khó chịu. Tuy nhiên, nếu những khó chịu như đau bụng, đầy hơi, trào ngược… sau 4 tuần vẫn không hết, người bệnh cần được vấn của bác sĩ, đặc biệt là nếu 3 ngày sau phẫu thuật, bạn bị nôn hoặc buồn nôn nghiêm trọng; đau bụng, vàng da kéo dài; không trung tiện, đại tiện được bởi lúc đó vấn đề của bạn không thể chỉ điều chỉnh chế độ ăn là được.
BS. Bội Hoàn
